چشم انداز سیاست تحریمی امریکا
استفاده از ابزار اقتصادي، مالي و تكنولوژيكي، يكي از روش هاي مؤثر در اجراي سياستخارجي و تحقق اهداف و تامين منافع است. معمولا حربه هاي اقتصادي به اشكال گوناگون از جمله اعطاء يا عدم اعطاي وام ، صدور تكنولوژي يا خودداري از آن، تحريم تجاري و بازرگاني ، محاصره اقتصادي ، مسدود كردن دارائي ها ، افزايش يا كاهش تعرفههاي گمركي ، مشاركتيا عدم مشاركت در سرمايه گذاري ها و … مورد استفاده قرار ميگيرند. در اين راستا دولت استفاده كننده از حربه هاي اقتصادي سعي ميكند، دولت تحريم شده را به تغيير رفتار وادار نمايد. نکته قابل توجه اين است که در بسياري از موارد بهرهگيري از حربههاي اقتصادي به منظور تامين اهداف صرفا اقتصادي نيست، بلكه ممكن است دولتي كه اين ابزار را به كار ميگيرد، اهداف سياسي، اجتماعي امنيتي و يا نظامي را دنبال كند. بدين ترتيب هر اندازه دولتي از قدرت و توانايي كمتري برخوردار باشد و وابستگي آن به دولت هاي ديگر بيشتر باشد، در مقابل حربههاي اقتصادي، مالي، تجاري و تكنولوژيك آسيب پذير تر است.
در طول سال های گذشته، ایالات متحده امریکا یکی از معروفترین کشورها در استفاده از ابزار تحریم علیه سایرین بوده است. به نحوی که دائما مقامات امریکایی از اعمال تحریم علیه سایر کشورها سخن می گویند. در آخرین اقدام، وزارت بازرگانی ایالات متحده در بیانیه‌ای اعلام کرد ۳۴ نام جدید را به دلیل مشارکت یا احتمال مشارکت آنها در فعالیت‌های ایران، روسیه و چین، که در تضاد با امنیت ملی آمریکا هستند، به فهرست سیاه تجاری خود اضافه کرده است. بر اساس این بیانیه، هشت شخصیت حقیقی و حقوقی به دلیل دست داشتن در تسهیل صادرات غیرمجاز کالاهای ساخت آمریکا به ایران، و شش شرکت نیز به دلیل دست داشتن در ارسال قطعات الکترونیکی آمریکایی به احتمالا ارتش روسیه، به فهرست سیاه تحریم اضافه شده‌اند. وزارت بازرگانی آمریکا با اعلام این که نام پنج نهاد در چین هم به اتهام کمک به برنامه‌های نظامی آن کشور به فهرست اضافه شده است، گفت این نهادها در سرکوب و بازداشت اویغورها، قزاق‌ها و دیگر اعضای اقلیت مسلمان در استان سین کیانگ در چین دست داشته‌اند. در بیانیه از قول جینا ریموندو وزیر بازرگانی آمریکا نقل شده است: «وزارت بازرگانی با قدرت به اقدام قاطع و محکم برای هدف گرفتن نهادهایی که نقض حقوق بشر را در سین کیانگ میسر یا از فناوری آمریکایی برای کمک به تلاش‌های بی‌ثبات‌کننده نوین‌سازی ارتش چین استفاده می‌کنند، متعهد می‌ماند.» این وزارتخانه ماه پیش پنج شرکت و نهاد دیگر چینی را به اتهام وادار کردن کارگران در آن منطقه به کار اجباری در فهرست سیاه تحریم‌های خود قرار داده بود. در سال ۲۰۱۹ نیز دولت دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری پیشین آمریکا چند شرکت نوپای چینی فعال در حوزه هوش مصنوعی را به دلیل بدرفتاری پکن با اقلیت اویغور در فهرست تحریم‌ها قرار داده بود.
دور جدید تحریم های امریکا علیه ایران، چین و روسیه در حالی اعمال شده که پیشتر نیز ایالات متحده، بارها و بارها این سیاست شکست خورده خود را آزموده است. كارآمدي تحريم‌هاي اقتصادي همواره سؤال و ترديد بوده است. نمونه بارز آن، اعمال تحريم‌هاي اقتصادي بر ضد جمهوري فدرال يوگسلاوي سابق است كه با وجود موفقيت طرح، تأثير سياسي آن همچنان بحث‌برانگيز مي‌باشد. در عين حال، تجربه ثابت كرده است كه تحريم‌هاي اقتصادي و تجاري همه جانبه، بيش از انواع ديگر تحريم‌ها اثرات منفي و مخربي بر اقشار آسيب‌پذير نظير كودكان و زنان كشورهاي هدف مي‌گذارد. همچنین در بيشتر موارد، محاسبات به عمل آمده در مورد موفقيت يك رژيم تحريمي، غلط از آب در مي‌آيد. براي مثال، در مورد عراق، تحريم‌ها به جاي اينكه به عقب‌نشيني و وادار نمودن رژيم بعثي صدام به اطاعت از قوانين بين‌المللي منجر شود، بيشتر موجب افزايش فشار رژيم بر مردم عراق و ايجاد نوعي اختناق داخلي شكننده شد كه تقريباً همه مردم اين كشور از آن آسيب ديدند.
