پیامدهای انتخاب سفرای فاقد تخصص و تجربه در سیاست خارجی ایران

طرح این نام‌ها نه تنها سوالاتی اساسی را در مورد فرآیند تصمیم‌گیری و سازوکارهای انتخاب سفرا در جمهوری اسلامی ایران ایجاد کرده، بلکه بحث‌های گسترده‌ای را پیرامون معیارهای مورد استفاده در انتخاب سفیران، رویکرد کلی سیاست خارجی کشور به مقوله دیپلماسی حرفه‌ای، و به‌طور خاص، میزان توجه و اهمیت به اصل تخصص، تجربه و شایستگی در مدیریت روابط بین‌الملل و نمایندگی منافع ملی در سطوح عالی دیپلماتیک دامن زده است. این نگرانی‌ها از آنجا نشأت می‌گیرند که در دنیای به‌شدت پیچیده و متغیر امروز، دیپلماسی نیازمند دانش عمیق، مهارت‌های ارتباطی قوی، درک ظریف از فرهنگ‌ها و سیاست‌های مختلف، و توانایی تحلیل دقیق و تصمیم‌گیری سریع و موثر است. انتخاب افرادی که فاقد این ویژگی‌ها هستند، می‌تواند تبعات منفی گسترده‌ای برای منافع ملی کشور داشته باشد.

 هدف اصلی و محوری از تدوین و انتشار این سند هشدار، اعلام خطر و برجسته‌سازی پیامدهای منفی احتمالی ناشی از انتصاب‌های نادرست بر منافع ملی جمهوری اسلامی ایران در ابعاد گوناگون سیاسی (از جمله روابط دوجانبه و چندجانبه، نقش‌آفرینی در سازمان‌های بین‌المللی، و اعتبار بین‌المللی)، اقتصادی (شامل توسعه تجارت، جذب سرمایه‌گذاری خارجی، و همکاری‌های انرژی)، امنیتی (مانند مقابله با تروریسم، مدیریت بحران‌های منطقه‌ای، و همکاری‌های دفاعی)، و فرهنگی (مانند تبادلات فرهنگی، معرفی فرهنگ و تمدن ایرانی-اسلامی، و مقابله با ایران‌هراسی) است. این سند همچنین در پی ارائه یک تحلیل و ارزیابی دقیق، عینی و مستند از تهدیدات بالقوه و خطرات محتمل، شناسایی و تبیین ریشه‌ها، علل و عوامل زمینه‌ساز بروز این وضعیت نامطلوب، و ارائه یک مجموعه توصیه‌های عملی، راهبردی و مبتنی بر شواهد برای مدیریت و کاهش این خطرات، اصلاح فوری رویه‌های جاری در فرآیند انتخاب سفرا، و تقویت بنیان‌های دیپلماسی حرفه‌ای در جمهوری اسلامی ایران است.

هدف غایی و نهایی این سند، ارتقای سطح کیفی نمایندگی دیپلماتیک جمهوری اسلامی ایران در عرصه جهانی، تضمین حفظ، حراست و ارتقای منافع ملی در تعاملات بین‌المللی، و تقویت جایگاه و نفوذ کشور در نظام بین‌الملل از طریق دیپلماسی کارآمد، هوشمندانه و مبتنی بر تخصص است. این سند امیدوار است با ایجاد یک گفتمان سازنده و انتقادی در میان نخبگان، سیاست‌گذاران و افکار عمومی، به اصلاح سیاست‌ها و رویه‌های نادرست کمک کند و زمینه‌ساز بهبود عملکرد دستگاه دیپلماسی کشور گردد.