بحران در شام؛ پیامدهای سقوط دولت اسد در سوریه

پس از بروز انقلاب‌های مردمی در برخی از کشورهای عربی، سوریه نیز دچار ناآرامی شد. با گسترش این ناآرامی‌ها و دخالت کشورهای خارجی، دیری نپایید که سوریه گرفتار بحران امنیتی ‌نسبتاً فراگیری ‌شد. به دنبال موج خیزش مردمی در منطقه، شهرهای مختلف سوریه از درعا در جنوب تا حمص و حما و حلب در شمال، شاهد ناآرامی‌ها و درگیری‌های متعددی شد که به کشته شدن شماری از معترضان و نیز نیروهای امنیتی سوریه منجر شد. محافل غربی که از دیرباز با سوریه مشکل داشتند، از همان ابتدا تلاش زیادی کردند تا مقوله «بهار عربی» را در سوریه تکرار کنند و در همین راستا به ترویج بحران مشروعیت نظام بشار اسد و لزوم سرنگونی او پرداختند و با اتکا به ناآرامی‌های داخلی، فشارهای مختلف تبلیغاتی و سیاسی و اقتصادی و حتی تهدید نظامی را علیه حکومت دمشق اعمال کردند.

در چنین شرایطی، جمهوری اسلامی ایران به دلایل مختلف به حمایت و پشتیبانی از دولت قانونی سوریه پرداخت و پس از فراز و نشیب‌های بسیار در این امر موفق شد. اکنون که سوریه دوباره آماج حملات رعدآسای گروه‌های تروریستی قرار گرفته، نگاه‌ها به جمهوری اسلامی ایران دوخته شده است تا همانند گذشته اقدامی عاجل انجام دهد. با این حال، به نظر می‌رسد شرایط نسبت به گذشته دارای تفاوت‌های اساسی است و بدون در نظر گرفتن این تفاوت‌ها، نمی‌توان برآورد دقیقی از وضعیت فعلی و نوع کنش جمهوری اسلامی ایران ارائه داد.