ترامپ و کانال پاناما؛ بازگشت آمریکا به توسعه طلبی ارضی

نشریه ره نگاشت

در این بین کانال پاناما به عنوان یک دستاورد بزرگ مهندسی، نقش حیاتی در تجارت جهانی ایفا می‌کند و اقیانوس‌های اطلس و آرام را به هم متصل می‌سازد. این آبراه استراتژیک نه تنها عبور کشتی‌ها را تسهیل کرده و تجارت بین‌المللی را افزایش می‌دهد، بلکه دارای اهمیت ژئوپلیتیکی نیز است و بر روابط میان کشورها تأثیر می‌گذارد. در سال‌های اخیر، بحث درباره حاکمیت آمریکا بر کانال پاناما دوباره مطرح شده است، به‌ویژه در سخنان سیاستمدارانی مانند دونالد ترامپ. بررسی ارزش چندوجهی کانال پاناما و انگیزه‌های پشت دعوت ترامپ برای احیای حاکمیت آمریکایی بر این گذرگاه دریایی حیاتی حائز اهمیت است.

اظهارات دونالد ترامپ درباره لزوم بازگشت حاکمیت آمریکا بر کانال پاناما ناشی از یک روایت سیاسی گسترده‌تر است که بر قدرت و امنیت ملی تأکید دارد. ترامپ نگرانی‌هایی را درباره مدیریت کانال تحت کنترل پانامایی‌ها بیان کرده و ادعا می‌کند که ایالات متحده باید حاکمیت خود را حفظ کند تا اطمینان حاصل شود که کانال برای منافع آمریکایی‌ها باز، کارآمد و امن باقی بماند. رویکرد او را می‌توان بخشی از یک استراتژی بزرگ‌تر برای بازنگری و ارزیابی مجدد توافق‌های بین‌المللی دانست که به نظر می‌رسد به نفع منافع ایالات متحده نیستند.

دعوت ترامپ برای احیای حاکمیت ریشه در زمینه تاریخی دارد و به توافقنامه کانال پاناما در سال 1977 اشاره می‌کند که توسط رئیس‌جمهور جیمی کارتر امضا شد و کنترل این کانال را در سال 1999 به پاناما واگذار کرد. منتقدان بر این باورند که این توافق نفوذ ایالات متحده را در منطقه‌ای با اهمیت استراتژیک کاهش داده است. با تأکید دوباره بر حاکمیت بر کانال، ترامپ سعی دارد تصویری از استثنائیت آمریکایی را زنده کند و ایالات متحده را به عنوان یک بازیگر ضروری در حکمرانی و تجارت جهانی معرفی کند.