آشنایی با اصول نگارش پاراگراف و اهمیت آن در تولید محتوا

آشنایی با اصول نگارش پاراگراف و اهمیت آن در تولید محتوا

شکل ظاهری مطالب، در رسانه های نوشتاری، از نظربخش بندی و توزیع فضاهای تفکر و تنفس -البته به شرط آنکه با انسجام نوشته لطمه وارد نکند- سهم زیادی در جلب و جذب مخاطبان به مطالعه متن دارد. خواننده در برخورد با نوشته ها تک پاراگرافی، خواندن را برای خود دشوار می بیند و این احساس سنگینی ممکن است عذر دیگری برای گریز از مطالعه باشد و البته که نویسنده را هم از دیده شدن و خوانده شدن مطلبی که برای آن زحمت کشیده و وقت صرف کرده است ، محروم می کند. پس توجه به اصول مختلف نگارش از جمله پاراگراف بندی

اهمیت و نقش پاراگراف

پاراگراف نویسی نه تنها سبب کاهش یا رفع اختلال در ایجاد ارتباط با مخاطب می شود بلکه از نظر زیبایی شناسی متن نیز دارای ارزش است و البته همین جنبه هم به شکل غیرمستقیم به رفع اختلال کمک می کند.

خبر، گزارش ، مصاحبه یا مقاله ای که با جمله ها و پاراگراف های کوتاه نوشته می شود صفحه بندی روزنامه یا صفحات سایت را زیبا می کند و مانع از خستگی سریع خواننده می شوند ، ضمن آنکه اصلاح لبه از حرف چینی را در نوشتارهای چاپی ، آسان تر و سریع تر می سازد.

یکی از مهم‌ترین نکاتی که در تولید محتوا باید به آن توجه کرد اصول پاراگراف‌ نویسی است. همانطور که می‌دانید هنگامی که متن مورد شما طولانی باشد توصیه می‌شود که آن را به چند پاراگراف تقسیم کنید تا هم از نظر سئو صحیح باشد و هم مطالب خواناتر و زیباتر به نظر برسد. سوالی که در اینجا مطرح می‌شود این است که این پاراگراف چگونه نوشته شود و دارای چه ساختاری باشد؟ طول هر پاراگراف چقدر باشد؟ در این مقاله به معرفی اصول پاراگراف‌نویسی و نحوه تقسیم‌بندی آن پرداخته شده است.

اهمیت پاراگراف در تولید محتوا

تصور کنید با متنی روبرو می‌شوید که بدون هیچ تقسیم‌بندی و بدون فاصله به صورت یکسره نوشته شده است. متن‌هایی با این فرمت و شکل سریعا باعث ایجاد اثر منفی بر روی خواننده می‌شود و چشم او را خسته می‌کند. پس نداشتن پاراگراف در طول متن باعث می‌شود خوانایی متن کاهش یابد. مخاطب با دیدن متن‌های طولانی و بدون پاراگراف سریع آن سایت را ترک کرده و به دنبال سایتی می‌رود که دارای پاراگراف‌بندی در مطالب خود باشد.

از مزیت‌های پاراگراف‌نویسی در تولید محتوا این است که با تقسیم متن به بخش‌های کوچکتر به کاربر کمک می‌کنید تا متوجه شود در هر پاراگراف چه مطالبی را قرار است مطالعه کند. همچنین مخاطب با خواندن متن بصورت تقسیم‌بندی شده احساس راحتی کرده و فهم هر بخش برایش آسان‌تر است. پس از به پایان رسیدن یک پاراگراف، مخاطب به چشم و مغز خود استراحت داده و سعی می‌کند یک نتیجه‌گیری کلی از پاراگراف مطالعه شده بدست آورد و سپس به سراغ پاراگراف بعدی برود. ناگفته نماند که این موضوع از نظر سئو نیز مهم است. در رتبه‌بندی از نظر سئو در صورتی که محتوای شما دارای متن طولانی بدون پاراگراف باشد امتیاز منفی دریافت می‌کنید.

نوشتن جمله های طولانی و مرکب ممنوع!

تحقیقات نشان می دهد که درک مفاهیم هر جمله و پاراگراف با تعداد واژه های آن رابطه معکوس دارند هر چه تعداد واژه های یک جمله کمتر باشد درک مفهم آن آسانتر است. خبرنگار باید از نوشتن جمله های طولانی و مرکب خودداری کند. زیرا چنین نوشته ای نه تنها به آسانی قابل فهم نیست بلکه خواننده را خسته و او را از خواندن خبر دلسرد می کند .

تعریف پاراگراف

الف) تعریف مفهومی

پاراگراف یک یا چند جمله است که بر یک عنوان فرعی یا اندیشه منحصر به فرد متمرکز می شود. پاراگراف ، به عنوان علامتی بصری یا دیداری، به خواننده کمک می کند تا بخش های درونی نوشته را به عنوان کلیتی بزرگ تر ببیند. بدون پاراگراف یا بند، خواندن متن ، نوشته، مقاله و امثال آن دشوار تر است.

ب)تعریف لغوی

پاراگراف معادله کلمه فرانسوی پاراگراف و هم سنگ واژه انگلیسی پرگرف و به معنای بند، فقره، ماده، بندبند کردن، فاصله گذاری و انشا کردن است. دکتر معین”بند” را معادل پاراگراف قرار داده و آن را به معنای مختلف، از جمله معدل قسمتی از یک کتاب یا مجموعه، هر یک از فصول و فقرات نامه، قوانین، لایحه ، قطعه، جزو، فقره و و امثال آن قرار داده است. این مقدمه کوتاه نشان می دهد که این واژه و مفاهیم مربوط به آن، به ویژه به عنوان تکنیک و نحوه نگاه کردن به کاربرد آن در نویسندگی، بیش تر وارداتی است و متونی که از منابع خارجی بیش تر بهره گرفته اند.

کارکردهای پاراگراف

پاراگراف با ایجاد پیوند در نوشته ها نقش سلول اصلی و سازنده را در متنهای زنده ، پویا و ساختار مند ایفا می کند و همچنین در بخش بندی ظاهری نوشته هم مهم بوده و ارتباط زننده شکل و محتوا در متون بر عهده دارد.

هر پاراگراف سه کارکرد مهم دارد:

1-جلب توجه خواننده به موضوع و فکر اصلی نوشته

2-پرورش و ارائه بهتر بخش های مختلف فکر نویسنده در نوشته و در عین حال در پیوند با یکدیگر

3-اعلام نتیجه

مقاله یا پاراگراف؟

پاراگراف شبیه به یک مقاله کوچک است، اما با مقاله فرق دارد. پاراگراف محکم و خوب مانند یک نوشته یا مقاله خوب کوچک است. در یک پاراگراف، یک اندیشه، به کمک چند جمله به هم پیوسته و مربوط به هم بیان می شود.

اگر پاراگراف نباشد، نوشته به شکل فشرده و یک دست و خسته کننده در می آید. پاراگراف به خواننده کمک می کند که با خواندن مطلب (خبر، گزارش، مصاحبه و یا مقاله) دچار خستگی نشود و تا حد امکان علاقه اش برای دنبال کردن موضوع حفظ گردد.

نکته دیگر این که؛در طول نوشته ،باید با نشانه هایی شبیه علایم راهنمایی ورانندگی،یعنی با نشانگر هدایت گر،خواننده را در مسیر معین حرکت داد.پاراگراف نویسی این وظیفه را برعهده دارد. آنها به خواننده می گویند در کجا یک نکته تمام و مبحث دیگری مطرح می شود.

به علاوه ، اندازه ،اشکال و انواع پراگرافها در یک متن آن را از مقاله متمایز می کند. برای مثال بند های مقدماتی و بدنه ای و ساختارهای متفاوت آن ها ویا سرفصل ها که از مهمترین به کم اهمیت ترین تقسیم می شوند و نیز فضاهای سفیذ که به عنوان نقاط استراحت میان پاراگرافها هستند، ازنقاط تمایز بند و مقاله اند.

نقش میان تیتر در پاراگراف بندی

میان تیترها، متن را به دو یا چند بخش تقسیم می کند، تا خواننده بهتر بتواند اندیشه نویسنده را دنبال نماید این تکنیک های بندنویسی یاری می دهند تا هدف مورد نظر نوینسده به شایسته ترین حد ممکن، امکان پذیر شود و ارتباط با خواننده میسر شود.

اندازه پاراگراف

اندازه پاراگراف را نمی توان با دقت مشخص کرد. این اندازه به عنوان و موضوع پاراگراف و معمولا به جمله سرفصل و میزان جزئیات آن بستگی دارد . پاراگراف باید یک اندیشه یا یک نکته را به طور روشن بیان کند. با این حال، پاراگراف نباید آن قدر بلند باشد که اندیشه اصلی آن گم شود و یا خواننده را دچار ابهام و سردرگمی سازد.

پاراگراف ممکن است از یک جمله تشکیل شود ، که در این حالت جنبه تاکیدی زیادی دارد زیرا در برابر پاراگراف بلند تر اطراف خود مورد مقایسه قرار می گیرد. یک پاراگراف تک جمله ای ممکن است برای ساده کردن حالت یک وضعیت یا نقطه به کار رود .

اندازه های متفاوت پاراگراف ها به جذب علاقه خواننده کمک می کنند. یعنی در طول نوشته نباید اندازه همه پاراگرافها یکسان باشد.در هر حال، اندازه پاراگراف به محتوای آن بستگی دارد.

فایده های پاراگراف نویسی

1-شکستن یکنواختی

2-کمک به درک بخشهای مختلف اندیشه از طریق تقسیم بندی نوشته

3-مشخص کردن اجزا از کل موضوع

4-ایجاد فاصله برای بهتر دیدن متن

5-جلب توجه خواننده به تغییر موضوع و موضوعهای فرعی

6-سهولت امکان مراجعه به هر موضوع اصلی یا فرعی در هر زمان و اطلاع رسانی به موقع و سریع

  گونه های پاراگراف:

  بندها بر اساس ترتیب قرار گرفتن جمله ها، به شکل های گوناگون تقسیم می شوند مهمترین شکل آن ترتیبی است که دارای انواع مختلف ذیل است:

 1-زمانی؛ یعنی به ترتیب وقوع رخدادها: مانند شرح مراحل آزمایش، وقایع تاریخی، کارهای روزانه و یا در داستان و فیلمنامه این شکل قابل استفاده است.

 2-مکانی؛ یعنی بر حسب جهت های جغرافیایی: شمال به جنوب- شرق به غرب- بالا به پایین و برعکس و چپ به راست و برعکس و امثال آن.

 3-ترتیب های تجزیه تحلیلی؛ استقرایی(جزء به کل)، قیاسی (کل به جز) علت و معلولی، توصیفی، شباهت و تفاوت

 4-مرتب کردن به اشکال گوناگون ساده و مرکب

 5-برجسب ضرب آهنگ های آرام و پرشتاب

 6-بر جسب اهمیت یعنی سرعت تغییرات

  برخی کلمات و عبارات جزئیات بند را ، به سادگی، منظم می کنند و هر کدام به جنبه یا ابعاد معینی از موضوع اشاره و تاکید دارند و آن ها را پررنگ یا برجسته می سازند، و در عوض اهمیت و موقعیت عناصر و بخش های دیگر را کم تر می سازند.

   واژه های ترتیبی چون اولا ، ثانیا، و غیره یا اول، دوم، سوم و امثال آن، یا شکل های دیگری که با واژه یا عدد یا سایر نمادهای صوتی و یا تصویری(در رسانه های دیداری و شنیداری) مطرح می شوند، نشانه هایی راهنمایی کننده اند که با علامت گذاری مسیر، مخاطب را گام به گام به سمت هدف موردنظر هدایت می کنند تا آسان تر و سریع تر با نویسنده ، و سایر سازندگان اثر ارتباط برقرار نمایند، با یکدیگر هم اندیشی کنند و دغدغه های یکدیگر را دریابند.

  با این حال ، باید به یادداشته باشیم؛ که پاراگراف ممکن است، دارای شکل و ترتیب زمانی ، مکانی و یا اهمیتی نیز باشد.

  در هر مقاله یا مطلب رسانه ای، وقتی از یک موضوع به موضوع دیگری می پردازید، لازم است به سرسطر بعدی رفته و این سطر را با نیم سانت تورفتگی نسبت به سطر قبلی شروع کنیدو البته درست از محل تورفتگی سایر پاراگراف های بالایی و بدین ترتیب یک پاراگراف تشکیل دهید.تعداد سطرها و اندازه پاراگراف بسته به موضوع و محتوا (چنانچه قبلا گفتیم) متفاوت است.

انواع پاراگرافها

بر اساس کارکردهای پاراگراف، چهار نوع را می توان نام برد:

+پاراگراف مقدماتی

+تشریحی

+اتصالی یا انتقالی

+نتیجه گیری کننده

*نکته: تمامی نوشته ها هر چهار نوع پاراگراف را ندارند.

  نویسنده در بند یا بندهای مقدماتی به آنچه در طول مقاله یا مطلب رسانه ای خود، خواهد گفت و نیز اهداف و ضرورتهای موضوع، طرح مساله و ایجاد انگیزه می پردازد و در واقع در این مرحله خواننده را آماده خواندن می کند.

  در بندهای میانی که تشریحی و انتقالی است؛ به اصل موضوع با تشریح زوایای مختلف آن پرداخته و در بند یا بندهای پایانی جمع بندی، ارائه راه حل، بیان مشکلات و موانع موضوع و پاسخ به مقدمه صورت می پذیرد.

  بندهای نتیجه گیری برای پایان دادن به نوشته ها به کار می روند و بر اهمیت اندیشه اصلی تاکید می کند . یک بند نتیجه گیری کننده ممکن است خلاصه ای کوتاه باشدیا پرسشی را مطرح سازد. البته این بند مثل بند مقدماتی در نوشته های کوتاه جایی ندارد و مورد نیاز هم نیستد.

  نظم و آراستگی بندها و ترتیب قرار گرفتن آنها نشانه اعتبار آن است وباعث می شود پیام روشن تر و آسان تر در ذهن جاگرفته و قابلیت جذب مخاطب را افزایش می دهد.

چگونه پاراگراف بنویسیم؟

 پاراگراف نویسی یکی از اصول نویسندگی است. در یک پاراگراف موضوع مورد نظر گام به گام مطرح می شود. موضوع در یک جمله اصلی بیان شده و سپس با جمله های تقویت کننده بسط می یابد و در جمله نهایی، اندیشه اصلی نتیجه گیری می شود.

  هر پاراگراف بیش از یک جمله موضوعی، درباره مبحث اصلی ندارد. پاراگراف ها معمولا تک موضوعی اند. این جمله اصلی باید به روشنی به موضوع کل مقاله یا مطلب رسانه ای مربوط باشد و همه چیز در پاراگراف باید آن جمله اصلی را تقویت و تشریح کند. البته لازم نیست؛ این جمله اصلی حتما در ابتدای پاراگراف و اولین جمله باشد.

  در پاراگراف جمله ها باید تا حدالامکان از نظر دستوری کامل، کوتاه، ساده و گویا و رساننده معنا، و در شکل پاراگرافی یک دست و با سایر اجرا متناسب باشد. جمله های هر بند به عنوان یک واحد منسجم باید که یک موضوع را انتقال دهدو این انسجام، یک دستی و وحدت در کل مطلب و در تمامی پاراگراف های باید حفظ شود تا در پایان خواننده به اصل موضوع، پی برده و قادر به درک و انتقال مطلب شود.

  یک آزمون مهم برای کسب اطمینان از وحدت و انسجام بند این است که در پایان هر بند به این دو پرسش پاسخ دهیم. 1-موضوع اصلی بند چیست؟ 2-آیا تمامی جمله ها با موضوع ارتباط دارد یا خیر؟ 

  همانطور که گفتیم؛ پاراگراف معمولا با یک اندیشه یا ادعای کنترل کننده، آغاز می شود با توصیف و شرح بسط می یابد و با سندی معتبر تقویت می شود.

واژه های “رابط” یا “بازتابی”

  این واژه ها، جمله ها و عبارت ها؛ بسط دهنده های موضوعی یا ارجاع دهنده ها به موضوع های قبلی در پاراگراف های پیشین هستند؛ که مثلا می توان به این واژه ها اشاره کرد: برای مثال، با این همه، به علاوه، به هر حال، بدین ترتیب، بدین منظور ،بی تردید، بی شک و … تقویت و تایید جملات بسط دهنده می تواند امار و ارقام، مثل حادثه و رویداد، استدلال و مقایسه (مشابهت ها و تفاوت ها) باشد.

راههای ایجاد پیوند میان جمله ها درون پاراگراف:

1-پاراگراف را با جمله اصلی شروع کنید.

2-طرح سازمانی روشنی را برای پاراگراف به کار ببرید.

3-برای پیوند دادن جمله ها به موضوع اصلی پاراگراف از ضمیرها استفاده کنید.

4-برای حرکت از جمله ای به جمله دیگر، از کلمات انتقالی مانند، با این حال، به این ترتیب، به علاوه، سپس ، در نتیجه و امثال آنها بهره بگیرید.

5-کلمات اصلی را برای نشان دادن پیوند روشن میان جمله به کار ببرید.

6-جمله های پاراگراف تشریحی، تا حد امکان توصیفی و جذاب باشند.

7-واژه های مبهم و ناآشنا برای خواننده را توضیح دهید و تعریف کنید.

عبارات پیوندی بین پاراگراف ها

  در واقع هر پاراگراف در طول نوشته مثل دانه های تسبیح است، که هر کدام طرح کننده موضوعی است حال باید این دانه های تسبیح را با نخی در کنار یکدیگر جمع کنیم موارد ذیل نقش همین نخ را دارد که پاراگرافها را در کنار یکدیگر به هم مرتبط می کند.

1- اعداد (/1-/2-/3) و یا ((II,I,…

2- نشان ها (یا یا)

3- عبارات: چنانچه گفتیم، همانطور که اشاره شد، شایان ذکر است، همچنانکه، همچنین، بدین ترتیب برای مثال و …

4- اعداد ترتیبی و حروف (اول یا اولین دوم یا دومین یا ثانیا و …)

کاربرد اطلاعات در پاراگراف

چگونه می توان اطلاعات مفید و موثر را در میان پاراگراف ها به جریان انداخت؟ برقرار کردن جریان مناسبی از اطلاعات در میان بندها نیازمند انتقال نرم و ملایم موضوع در میان پاراگراف هاست. این حرکت انتقالی را می توان با توجه به نکته های زیر انجام داد:

*ایجاد پیش نمایی از محتوا. در پاراگراف شروع یا آغاز و مقدماتی فهرستی از عنوان هایی را فهرست کنید که در پاراگراف های بعدی مورد بحث قرار می گیرند. این کار پیشرفت موضوعی را به طور طبیعی برای پاراگراف های بعدی را تشکیل می دهد.

*کلمات کلیدی را برای پیوند دادن جمله پایانی یک پاراگراف با جمله آغاز پاراگراف بعدی به کار بگیرید.

برای نشان دادن انتقال از یک مبحث به سرفصل بعدی، از نظام های عنوان گذاری و شماره گذاری بهره بگیرید.

جمله پایانی یا انتهایی باید این کارها را انجام دهد:

+اندیشه اصلی پاراگراف را با استفاده از واژه هایی متفاوت بازگو کنند.

+احساس نویسنده را درباره اندیشه و عنوان اصلی یادآوری کند.

+در پایان پاراگراف ظاهر شود.

در اصول پاراگراف ‌نویسی چه مواردی باید رعایت شود:

توجه به اصول زیر در نوشتن پاراگراف بسیار مهم است و ضرورت دارد هر فرد محتوانویس با آن‌ها آشنا باشد:

توجه به طول پاراگراف

با توجه به اصول سئو گفته می‌شود که طول پاراگراف بهتر است حداکثر 150 کلمه باشد. در تولید محتوا برای هر هدینگ و عنوان می‌توان حداکثر از 300 کلمه مطلب استفاده کرد. این 300 کلمه بهتر است بصورت دو پاراگراف 150 کلمه‌ای نوشته شود. نوشتن متنی بیش از 150 کلمه در پاراگراف صحیح نیست و تاثیر مثبتی در سئو محتوا ندارد.

حداقل جملات یک پاراگراف

یک متن نوشته شده برای اینکه پاراگراف تلقی شود باید حداقل دارای 2 جمله باشد. طول این جملات را نمی‌شود دقیقا تعیین کرد چرا که برخی مواقع برای رساندن مفهوم به مخاطب باید از عبارات طولانی و گاهی مواقع از جملات کوتاه استفاده کرد. همچنین باید توجه کنید که یک جمله از نظر اصول نگارشی بهتر است حداکثر دارای 20 کلمه باشد. برخی مواقع پیش می‌آید که جملات دارای بیش از 20 کلمه باشند ولی در حالت کلی اصول تعداد کلمات در جمله 20 کاراکتر است. همچنین توجه به اصول نگارشی در بین جملات نیز مهم است. برای فهم دقیق جملات توسط خواننده بهتر است از علائم نگارشی مانند نقطه، ویرگول و … در جملات استفاده کرد.

شروع پاراگراف با یک جمله اصلی

توصیه می‌شود که پاراگراف‌های محتوای خود را با یک جمله اصلی شروع کنید. این جمله اصلی باید نشان‌دهنده خلاصه‌ای مطالب پاراگراف باشد. به‌طوری‌که مخاطب با خواندن جمله اول دقیقا متوجه شود که بقیه پاراگراف در مورد چه چیزی صحبت می‌کند. در واقع با نوشتن جمله اول پاراگراف به کاربر این امکان را می‌دهید که نیازی به مطالعه بقیه متن دارد یا خیر.

نتیجه‌گیری در رابطه با اصول پاراگراف

سعی کنید از پاراگراف‌های طولانی در محتوای خود استفاده نکنید. استفاده بیش از حد از کلمات در پارارگراف‌ها باعث می‌شود تا کاربر خسته شده و ادامه متن را مطالعه نکنید. همچنین فهم پاراگراف‌های طولانی سخت است و خواندن آن از حوصله کاربر خارج است.