سینا احمدی
پژوهشگر موسسه مطالعات جهان معاصر
روابط تجاری بین کانادا و ایالات متحده به دلیل اعمال تعرفهها توسط ترامپ بر واردات کانادا، که عمدتاً طیف گستردهای از کالاها، از جمله بخش حیاتی انرژی را هدف قرار میدهد، تیره شدهاست. در پاسخ به این تعرفهها، کانادا قصد خود را برای اجرای اقدامات تلافیجویانه مختلف برای حفاظت از اقتصاد خود و حفظ تعادل در پویاییهای تجاری خود با ایالات متحده ابراز کردهاست. این مقاله به بررسی راهبردهای بالقوهای میپردازد که کانادا ممکن است اتخاذ کند، از جمله تعرفهها، موانع غیرتعرفهای و سایر اقدامات اقتصادی با هدف مقابله با اقدامات ایالات متحده.
اجرای تعرفه بر کالاهای آمریکایی
یکی از مستقیمترین اشکال تلافی، اجرای تعرفه بر کالاهای ایالات متحده است. پس از اعلام تعرفههای ایالات متحده، نخستوزیر جاستین ترودو برنامهای را برای اعمال تعرفه به میزان ۲۵ درصد بر تقریباً ۱۵۵ میلیارد دلار کانادا (۱۰۷ میلیارد دلار آمریکا) از واردات آمریکا اعلام کرد. مرحله اول، با هدف قرار دادن ۳۰ میلیارد دلار کانادا از کالاها، بلافاصله اجرایی شد، در حالی که بقیه قرار است در مراحل مختلف در هفتههای بعد اعمال شود.
مقامات کانادایی اعلام کردهاند که این تعرفهها محصولاتی را هدف قرار خواهند داد که برای صادرات ایالات متحده ضروری تلقی میشوند، از جمله محصولات کشاورزی مانند آب پرتقال، کره بادام زمینی و شراب، و همچنین کالاهای صنعتی مانند موتورسیکلت و لوازم خانگی. کانادا با انتخاب راهبردی این محصولات، قصد دارد بر بخشهای کلیدی اقتصاد ایالات متحده که احتمالاً واکنش شدیدی را از سوی تولیدکنندگان و مصرفکنندگان آمریکایی برمیانگیزند، فشار وارد کند.
موانع غیرتعرفهای و اقدامات نظارتی
فراتر از تعرفههای سنتی، کانادا ممکن است موانع غیرتعرفهای را به عنوان وسیلهای برای تلافی بررسی کند5. این میتواند شامل بررسی دقیقتر نظارتی بر واردات ایالات متحده، افزایش مجوزهای واردات یا اعمال استانداردهای کنترل کیفیت باشد که به طور خاص بر محصولات ایالات متحده تأثیر میگذارد. چنین موانع غیرتعرفهای ورود کالاهای آمریکایی به بازار کانادا را پیچیده میکند و به طور غیرمستقیم هزینهها را برای صادرکنندگان ایالات متحده افزایش میدهد و محیط محافظتی بیشتری را برای محصولات کانادایی فراهم میکند.
علاوه بر این، کانادا میتواند صادرات کالاهای اساسی کلیدی را که برای اقتصاد ایالات متحده حیاتی هستند، مانند مواد معدنی حیاتی و منابع انرژی متوقف کند. نخستوزیر انتاریو، داگ فورد، پیشنهاد کردهاست که عرضه برق به ایالتهای ایالات متحده که به برق کانادا متکی هستند، قطع شود، که میتواند عرضه انرژی به بیش از ۱٫۵ میلیون خانه در سراسر غرب میانه را مختل کند. این به ایالات متحده نشان میدهد که کانادا اهرمی در بخش انرژی دارد، زیرا وابستگی ایالات متحده به منابع کانادایی همچنان قابل توجه است.
حمایت اقتصادی و کمک به صنایع آسیبدیده
همراه با این اقدامات، کانادا ممکن است مکانیسمهای حمایت اقتصادی داخلی را برای تقویت صنایع آسیبدیده از تعرفههای ایالات متحده اجرا کند. این میتواند شامل برنامههای کمک مالی مستقیم برای مشاغلی باشد که از اقدامات تجاری تلافیجویانه رنج میبرند و تلاشهایی برای ارتقای قابلیتهای تولید محلی برای کاهش وابستگی به کالاهای ایالات متحده. همانطور که اشاره شد، دولت کانادا از قبل قصد خود را برای ایجاد فرآیندهای بخشودگی برای مشاغلی که به طور منفی تحت تأثیر تعرفهها قرار گرفتهاند، اعلام کردهاست.
علاوه بر این، کانادا میتواند سرمایهگذاری در صنایع داخلی را برای افزایش رقابتپذیری و کاهش اثرات تعرفهها تسهیل کند. تمرکز بر تقویت زنجیرههای تأمین و افزایش ظرفیت تولید میتواند مشاغل کانادایی را با توجه به تنشهای تجاری جاری به طور مطلوبی قرار دهد و از انعطافپذیری در برابر شوکهای خارجی ناشی از سیاستهای تعرفهای اطمینان حاصل کند.
کانالهای دیپلماتیک و همکاری بینالمللی
کانالهای دیپلماتیک نیز میتوانند نقش مهمی در راهبرد پاسخ کانادا ایفا کنند. تعامل با متحدان بینالمللی برای افزایش آگاهی از رویههای تعرفهای ایالات متحده و تقویت اتحادها میتواند اهرم بیشتری را در مذاکرات برای کانادا فراهم کند. کانادا ممکن است به دنبال ارتقای بحث در مورد تعرفهها از طریق مجامعی مانند سازمان تجارت جهانی (WTO) باشد و از راه حلهای چندجانبه برای اختلافات تجاری حمایت کند و اثرات مخرب تحمیل یکجانبه تعرفهها توسط ایالات متحده را برجسته کند.
کانادا با تقویت مشارکتهای بینالمللی، نه تنها میتواند موقعیت خود را تقویت کند، بلکه میتواند تلاش کند تا سرمایهگذاری بیشتری را از سایر کشورهایی که به دنبال تنوع بخشیدن به روابط تجاری خود به دور از ایالات متحده هستند، جذب کند. این تلاشهای دیپلماتیک همچنین ممکن است به شکل توافقنامههای تجاری با هدف قرار دادن بازارهای اروپا و آسیا باشد که میتواند صنایع کانادایی را از اثرات نامطلوب ناشی از تعرفههای ایالات متحده محافظت کند.
نتیجهگیری
در خاتمه، کانادا آمادهاست تا یک راهبرد چندوجهی را در پاسخ به تعرفههای ایالات متحده اجرا کند که شامل تعرفه بر کالاهای آمریکایی، موانع غیرتعرفهای، حمایت اقتصادی از بخشهای آسیبدیده و توسعه اتحادهای بینالمللی است. این اقدامات تلافیجویانه نه تنها با هدف کاهش اثرات اقتصادی فوری، بلکه به طور راهبردی کانادا را در بحثها و مذاکرات تجاری آینده قرار میدهد. از آنجایی که هر دو کشور در این آبهای متلاطم حرکت میکنند، تعامل اقدامات تلافیجویانه به طور قابل توجهی مسیر روابط تجاری آنها را تعیین خواهد کرد.